Tháng 7 hàng năm đánh dấu sự khởi đầu của vòng du ngoạn hùng vĩ của hơn hai triệu con linh dương đầu bò, ngựa vằn, linh dương Thomson từ khu bảo tồn thiên nhiên Serengeti ở Tanzania chạy ngược lên hướng bắc, vào công viên quốc gia Maasai Mara ở Kenya, châu Phi.
Sau đó, chúng vòng trở về Serengeti, kết thúc cuộc Đại di trú vào khoảng tháng 11. Đây là thời điểm dễ trông thấy nhất các đàn sư tư săn mồi.
Sẽ có hơn 2 triệu con linh dương đầu bò tham gia cuộc Đại di trú - Ảnh: Ng.DũngBạn hãy sớm thu xếp cho mình một chuyến safari ở Tanzania hoặc Kenya để còn dịp ngắm loài thú họ mèo với dáng vẻ rất hùng dũng này, vì chúng đang bên bờ tuyệt chủng.
5-10 năm nữa, sư tử sẽ biến mất?
Hãy tạm quên đi tê giác mà nghĩ về sư tử. Trong vòng 5-10 năm nữa, khi nạn săn trộm tê giác giảm đi, loài sư tử có thể sẽ biến mất. Theo các chuyên gia động vật hoang dã, trong 2 thập niên qua, số sư tử của châu Phi đã giảm 75%. Trong danh sách của tổ chức Liên minh Quốc tế Bảo tồn Thiên nhiên, sư tử là loài “dễ bị tổn thương”, nhưng ở miền Tây và Trung Phi, chúng bị cho là loài “gây nguy hiểm”.
Ông Marcus Roodbol, sáng lập viên nhóm bảo tồn Walking for Lions (WFL) cho biết: “Với độ sụt giảm của loài sư tử, chúng ta có lẽ sẽ chẳng còn thấy chúng trong vài năm nữa”.
Những cuộc săn đuổi, xâm lấn, đầu độc, xung đột giữa người và sư tử đã trở nên nghiêm trọng. Sau sừng tê giác, xương hổ, nay đã bắt đầu xuất hiện tại châu Á thị trường tiêu thụ cao sư tử. Ông Roodbol cho biết: “Một mối quan ngại rất lớn khi nhu cầu xương sư tử ngày càng tăng trên thị trường, dùng chế biến các món ăn hoặc ngâm rượu, được cho là có dược tính cao một cách vô căn cứ. Việc mở rộng khu canh tác càng đưa loài sư tử vào thế cô lập, làm tăng nguy cơ tuyệt chủng”.
Sư tử đực ngủ trưa ở Công viên quốc gia Maasai Mara, Kenya - Ảnh: Ng.DũngNhiếp ảnh gia và nhà bảo tồn động vật hoang dã Christina Bush bức xúc: “Lý tưởng của chúng tôi là có thể đưa loài sư tử trở lại nơi hoang dã. Nếu chúng ta thậm chí không bảo vệ được những con sư tử hoang dã cuối cùng và hỗ trợ cộng đồng địa phương nơi chúng sinh sống, thì sau này ta còn có thể làm gì? Ngày nay, mối đe dọa lớn nhất cho loài sư tử là việc sử dụng rộng rãi thuốc trừ sâu rẻ tiền, nhằm trả thù cho sự mất mát của gia súc. Chỉ tính riêng tại Botswana, trong nỗ lực bảo vệ đàn gia súc, mỗi năm có hơn 100 con sư tử bị giết. Ở Nam Phi, mỗi năm khoảng 1.500 con trở thành chiến lợi phẩm từ những cuộc săn bắn trả tiền của giới du khách giàu có từ các nước phương Tây”.
Tuy nhiên, niềm tự hào giết được sư tử đực đầu đàn của các thợ săn lại tạo nên phản ứng dây chuyền: do hành vi bản năng, con đực khác khi tiếp quản đàn này sẽ giết hết bầy sư tử con của sư tử đực đầu đàn trước. Người ta ước tính có 6-8 sư tử con bị chết sau mỗi con đực đầu đàn bị bắn. Bà Christina Busch cảnh báo: “Nếu không đưa ra các biện pháp quyết liệt, loài sư tử châu Phi có nguy cơ tuyệt chủng vào năm 2020”.
Trả tiền cho dân để giữ mạng sư tử
Beverly và Derreck Joubert, nhà thám hiểm thuộc hiệp hội National Geographic (Địa lý Quốc gia) có trụ sở tại Botswana, cho rằng môi trường sẽ bị tàn phá nếu loài sư tử bị tuyệt chủng: “Chúng là tâm điểm quan trọng trong nhiều hệ sinh thái. Nếu chúng không còn, có thể dẫn đến sự sụp đổ của toàn bộ môi trường, cũng như tính toàn vẹn của thảm thực vật, đặc biệt là dọc theo con sông. Nó cũng có thể làm tổn hại nền kinh tế của người dân sống nhờ vào du lịch, khi có nhiều người đến châu Phi chỉ để xem loài đứng đầu họ nhà mèo trong tự nhiên”.
Một sư tử cái trẻ ở Công viên quốc gia Maasai Mara, Kenya - Ảnh: Ng.DũngNhóm WFL tại Nam Phi đã đưa ra cam kết giúp bảo tồn loài sư tử hoang dã. Roodbol và nhiều người khác tham gia cuộc đi bộ 500 km từ thủ đô Windhoek của Namibia đến thị trấn Ghanzi ở Botswana trong hơn 2 tháng, bắt đầu từ ngày 1.5, mục đích hướng nông dân và học sinh đến tầm quan trọng của việc bảo tồn sư tử.
Nhóm sẽ đi bộ 30 km mỗi ngày và thu lại hình ảnh chiến dịch nhằm nâng cao nhận thức toàn cầu thông qua các mạng xã hội. Theo ông Roodbol, “Qua nhiều năm làm việc và nuôi dưỡng loài sư tử hoang dã, chúng tôi nhận ra rằng nếu thế hệ trẻ không bắt đầu hành động vì tương lai của các loài, con cái chúng ta sẽ không còn cảm nhận vẻ đẹp của châu Phi”.
Theo Panthera (nhóm bảo tồn họ nhà mèo), sư tử đã biến mất trên 80% các vùng đất từng sinh sống và đã tuyệt chủng tại 26 quốc gia. Botswana, Ethiopia, Kenya, Nam Phi, Tanzania, Zambia và Zimbabwe, mỗi nước được cho là còn hơn 1.000 con. Sư tử đang ngày càng tiếp xúc gần hơn với con người khi môi trường sống của chúng bị thu hẹp.
Với số dân từ 8 triệu vào năm 1964 đến nay là 42 triệu, Kenya đang tước đoạt dần môi trường sống cùng thức ăn của loài sư tử. Panthera cho rằng việc săn bắt quá mức dẫn đến sự khan hiếm các con mồi trong tự nhiên, buộc sư tử phải chuyển sang bắt thú nuôi, khiến sự xung đột với con người càng thêm trầm trọng, nhưng cuối cùng sư tử vẫn là loài thua cuộc.
Tại Kenya, giết sư tử mà không có giấy phép là một tội hình sự. Ngoài ra để thực hiện điều này phải được sự chứng kiến của 3 nhân viên kiểm lâm thuộc sở Động vật Hoang dã Kenya. Tuy nhiên họ không cố ngăn chặn đám đông dân địa phương tức giận vì những con dê bị sư tử ăn thịt và cũng không ai bị bắt, trong khi những tay săn trộm voi và tê giác thường phải ngồi tù.
Đăng nhận xét